Ο Φίλιπ Γκλας στη Διπλάρειο

Η «Σωφρονιστική Αποικία» του Φίλιπ Γκλας θα παρουσιαστεί από 29 ως 31 Ιανουαρίου από τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στη Διπλάρειο Σχολή (πλ. Θεάτρου 3).

Ο Πάρις Μέξης ακούγεται σίγουρος: η «Σωφρονιστική Αποικία» του Φίλιπ Γκλας, η site specific όπερα της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών που παρουσιάζεται σε λίγες ημέρες στη Διπλάρειο Σχολή, είναι το πιο πειραματικό project στο οποίο έχουν εμπλακεί τόσο ο ίδιος όσο και ο Γιώργος Πέτρου, ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Καμεράτα, με τον οποίο συνεργάζονται σταθερά. «Αυτή τη στιγμή που μιλάμε δεν έχουμε εκτίμηση του αποτελέσματος, και αυτό είναι γοητευτικό και παράλληλα επικίνδυνο» λέει ο σκηνοθέτης και ενδυματολόγος της παράστασης τονίζοντας πως η προσήλωση του κοινού είναι παράμετρος πολύ σημαντική. Εξηγεί πως από τη στιγμή που θα μπουν οι θεατές στο εσωτερικό του χώρου ως τη στιγμή που θα φύγουν θα έχουν την ευκαιρία να βιώσουν μια ολοκληρωμένη θεατρική εμπειρία όπου η παράσταση θα είναι το κεντρικό αλλά όχι το μόνο κομμάτι...

Απαιτητικοί ρόλοι

Τι είναι όμως η «Σωφρονιστική Αποικία»; Ποια η σχέση των συντελεστών με το έργο και γιατί επελέγη η Διπλάρειος στην πλατεία Θεάτρου; Η μονόπρακτη όπερα σε 16 σκηνές του μινιμαλιστή συνθέτη βασίζεται στο ομότιτλο κείμενο του Φραντς Κάφκα και έκανε πρεμιέρα στις 31 Αυγούστου 2000 στο θέατρο ACT του Σιάτλ. Εν προκειμένω ο Κάφκα θέτει τις βάσεις για ένα από τα σημαντικότερα έργα του, τη Δίκη, με το οποίο θα καταπιαστεί λίγο καιρό αργότερα, και αποκαλύπτει «με νοσηρή γενναιοδωρία - όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν οι συντελεστές - πτυχές της ανθρώπινης φύσης, ίσως και του ίδιου του εαυτού του, που συχνά αποφεύγουμε να αντικρίσουμε».

Από την πλευρά του ο αρχιμουσικός Γιώργος Πέτρου επισημαίνει πως η επιλογή του συγκεκριμένου έργου εντάσσεται στο πλαίσιο της αναζήτησης του ίδιου και της Καμεράτα στον κόσμο του μουσικού θεάτρου: «Είχαμε ήδη ασχοληθεί με τον Φίλιπ Γκλας και προσωπικά βρίσκω ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα τη μουσική του γλώσσα. Το έργο είναι γραμμένο αποκλειστικά για έγχορδα, η ενορχήστρωση είναι λιτή, οι δύο ρόλοι είναι πολύ απαιτητικοί, το θέμα είναι ενδιαφέρον...Οταν το προτείναμε στη Στέγη η αντίδραση ήταν εξαρχής θετική».

Δαιμονική μηχανή

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Καμεράτα λέει πως από την πρώτη στιγμή οι συντελεστές γνώριζαν ότι η συγκεκριμένη όπερα δεν μπορεί να λειτουργήσει σε ιταλική σκηνή. Ηθελαν έναν χώρο-σκηνικό από μόνο του. «Αρχικά είχαμε σκεφθεί το παλιό αεροδρόμιο. Ωστόσο, οι συνθήκες δεν ήταν ασφαλείς» συνεχίζει ο ίδιος. «Δυο χρόνια αναβάλλαμε την παραγωγή ώσπου να βρεθεί ο κατάλληλος χώρος. Τελικά καταλήξαμε στη Διπλάρειο, ένα εξαιρετικό κτίριο που έχει διατηρήσει τον παλιό χαρακτήρα. Ενας χώρος στεγνός, χωρίς στολίδια. Θεωρήσαμε, λοιπόν, ότι εκεί μπορούμε να παρουσιάσουμε τη δουλειά αυτή με τον καλύτερο τρόπο». Ο Πάρις Μέξης προσθέτει την πρωτόγνωρη προετοιμασία που έχει γίνει για το ανέβασμα αυτό, δεδομένου ότι πρόκειται για ένα project το οποίο «πάγωνε» και επανερχόταν για τόσο καιρό. «Ωστόσο, κάθε φορά που αλλάζει ο χώρος, αλλάζει και η φύση της παραγωγής» σχολιάζει.

Στις απομονωμένες εσχατιές μιας παλιάς σωφρονιστικής αποικίας, σε ένα μέρος δηλαδή που κατά κανόνα κανείς αναμένει την έκβαση μιας στρατιωτικής διένεξης, ένας αξιωματικός και ένας επισκέπτης, με αφορμή τον επικείμενο «σωφρονισμό» ενός αναξιοπαθούντος κατάδικου μέσω μιας δαιμονικής μηχανής, ξετυλίγουν μια εξαιρετικά ζοφερή διήγηση γύρω από τα βασικά καφκικά μοτίβα: τη σχέση του ατόμου με την εξουσία, τις έννοιες της δικαιοσύνης και της αδικίας, την τιμωρία, την καταδίκη και, τελικά, με ανορθόδοξο τρόπο την κάθαρση...

Aναφερόμενος στα «μυστικά» της παράστασης, ο Πάρις Μέξης λέει ότι ο τρόπος που έχει αντιμετωπιστεί επιτρέπει στον θεατή τη δική του ανάγνωση. «Παρά τα όσα έχουν κατά καιρούς υποστηριχθεί, το μηχάνημα του έργου είναι, τελικά, ένα λογοτεχνικό κατασκεύασμα. Στην προκειμένη περίπτωση τα βασικά μας εργαλεία, μέσω των οποίων προκύπτει, είναι η μουσική και ο λόγος. Και φυσικά η βοήθεια από πλευράς του θεατή. Το μηχάνημα αυτό θα υπάρξει στη φαντασία μας. Εχουμε επενδύσει ιδιαίτερα στα "κόκαλα" και στη σκηνογραφία που μας δίνει το λιμπρέτο της όπερας. Τα μοτίβα και οι χαρακτήρες είναι πολύ σημαντικά. Και ο χώρος επίσης: θα υπάρχουν δύο "όχθες", δύο κερκίδες θεατών, και στη μέση θα εκτυλίσσεται η δράση. Ο,τι συμβαίνει στην παράσταση θα είναι με φόντο τους θεατές. Μέσα από το ίδιο το κοινό θα βγούνε και όλοι οι χαρακτήρες». Ο σκηνοθέτης συνεχίζει αναφερόμενος στον τρόπο δουλειάς των συντελεστών της παράστασης βάσει της οποίας οι δύο ήρωες, ο αξιωματικός και το θύμα, θα αλλάξουν μεταξύ τους ρόλους από παράσταση σε παράσταση: «Τα ίδια πρόσωπα θα παίξουν το ένα βράδυ τον ένα ρόλο και το επόμενο τον άλλο».

Διαβάστε περισσότερα...